Godność, sprawiedliwość, wolność, człowieka i narodów – to tematy, na których skupili się prelegenci głównej sesji naukowej XVII Dni Jana Pawła II Gdzie jesteś źródło? Polska, Ukraina, Europa, która odbyła się w Collegium Novum 10 listopada 2022 r.

Dni Jana Pawła II są naszym głosem potwierdzenia, że z nauczania i życia polskiego Papieża można nadal czerpać – jak ze źródła, i to pełnymi garściami – dobro, nadzieję i przesłanie miłości dla współczesnych. I co więcej, są także głosem obrony jego samego w sytuacji, gdy wielu chciałoby z niego zrobić człowieka bez serca i niezwracającego uwagi na tragedię ludzi krzywdzonych. On nigdy nie akceptował zła, a nawet je zwalczał i ma dzisiaj wiele do powiedzenia współczesnym – mówił rektor Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie ks. prof. dr hab. Robert Tyrała.

Naszym obowiązkiem jako środowiska naukowego jest udostępnianie dziedzictwa Jana Pawła II. Ta sesja odbywa się po wielkim wydarzeniu – promocji jego dzieł, a poznawanie ich, to fundament myślenia o tej wielkiej postaci – mówił rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. dr hab. Jacek Popiel otwierając w Collegium Novum główną sesję naukową XVII Dni Jana Pawła II.

Dwa dni wcześniej, po raz pierwszy w Krakowie, w ramach Dni, w sali Biblioteki Jagiellońskiej, zaprezentowane zostały trzytomowe kompletne Dzieła Literackie (dzieła literackie, dramaty i poezje) Karola Wojtyły oraz pierwszy tom Dzieł Teologicznych otwierający kilkudziesięciotomową serię dzieł teologicznych, filozoficznych i homiletycznych jego autorstwa.

Akcentowano – Jego dzieła są wciąż aktualne. Podobnie jak hasło ubiegłorocznych Dni: „Ku pojednaniu”, które okazało się wówczas prorocze, na trzy miesiące przed agresją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, co podkreślił prof. Jacek Popiel. O pojednaniu bowiem, mówiono wówczas podczas głównej sesji naukowej – Pojednaniu, które na tak wielką skalę zaplanował Jan Paweł II. „Nigdy więcej wojny” – powtarzał na wielu kontynentach.

Prof. dr hab. Grzegorz Przebinda, filolog i rusycysta (UJ), przywołał myślenie papieża o Ukrainie europejskiej, a prof. dr hab. Marek Melnik, historyk, znawca filologii wschodniosłowiańskiej (UWM) przypomniał, jak często w historii swojego pontyfikatu Jan Paweł II, świetnie znając polską historię, której był świadkiem, włączał się, już jako papież, w konflikt tragedii wołyńskiej, i prosił o dialog, pojednanie, ale także o pamięć: Trzeba pamiętać o wydarzeniach historycznych, ale trzeba przebaczyć, nie rozpamiętywać bólu, bo tylko to jest zakotwiczone w relacji z Bogiem.

Jego wizyta w Ukrainie w 2001 roku była rezultatem miłości do Ukrainy, jej wolności i suwerenności, rezultatem spotkań i dyplomatycznych zabiegów jakie czynił (także spotkań z grekokatolikami poza protokołem). Z drugiej strony legalizacja obrządku greckokatolickiego na Ukrainie 1 grudnia 1989 była ostatnim ustępstwem państwa sowieckiego. Tylko korekta polityki wschodniej Watykanu i nieustępliwość Jana Pawła II w obronie wolności religijnej i wiernych chrześcijan w bloku wschodnim, a w szczególny sposób unitów ukraińskich doprowadziła do powtórnej legalizacji kościoła grekokatolickiego na Ukrainie.

O sytuacji Kościoła greckokatolickiego na Ukrainie sowieckiej i zmianie polityki wschodniej Stolicy Apostolskiej za pontyfikatu Jana Pawła II mówił dr hab. Paweł Skibiński (UW), ks. mitrat Stefan Bartuch wygłosił wykład „Profetyczna intuicja Jana Pawła II o Ukrainie”, a o. dr Wojciech Surówka OP z Instytutu Nauk Religijnych w Kijowie wystąpił z prelekcją „Ukraińskie laboratorium ekumenizmu. Idea jedności Kościołów wschodnich na Ukrainie”.

Jan Paweł II widział w drugim człowieku wyłącznie dobro – mówi kard. Stanisław Dziwisz – Był wrażliwy na świat, nie był zamknięty, służył przez ewangelię człowiekowi, był wrażliwy na ludzką nędzę, biedę chorych i słabych. Zawsze był z człowiekiem. Uważam, że to jest wielka łaska dla nas wszystkich, że świat postrzega Polskę przez Jana Pawła II, i wciąż zgłaszają się do nas szkoły, instytuty z Europy i Stanów Zjednoczonych chcące nosić jego imię. Niszczenie tej pamięci byłoby zbrodnią i niech to wezmą pod uwagę, ci którzy inaczej patrzą.

Przeszedł przez świat dobro czyniąc. Pożegnał nas swoim błogosławieństwem – mówił abp Marek Jędraszewski w katedrze wawelskiej na zakończenie XVII Dni Jana Pawła II.

Po Eucharystii laureatom konkursów literackiego, poetyckiego i fotograficznego wręczono nagrody:

• I miejsce w kategorii esej – Anna Wróblewska (studentka teologii ogólnej UKSW w Warszawie)
• I miejsce w kategorii utwór poetycki – Karina Piecuch (studentka psychologii na UPJPII)

Dwie pierwsze nagrody ex aequo przyznała Politechnika Krakowska w konkursie fotograficznym autorom cykli zdjęć:

• Adamowi Kasperkiewiczowi i Wiktorowi Szymikowi.

Sesjom naukowym, spotkaniom, wystawom i wydarzeniom muzycznym przyświecało hasło „Gdzie jesteś źródło? Polska, Ukraina, Europa”. Jeszcze przed oficjalnym rozpoczęciem Dni, które nastąpiło 7 listopada 2022 r. temat „Samotność papieża, samotność człowieka” poruszony został w rozmowie Teresy Olearczyk z abp. Grzegorzem Rysiem, W Galerii Krypta u Pijarów swoje prace pokazali Artyści-Dydaktycy ASP w Krakowie. W siedzibie UPJPII przy ul. Bernardyńskiej 3 miała miejsce sesja naukowa „Wkład Jana Pawła II w rozwój opieki hospicyjnej w Polsce”. W dniu oficjalnej inauguracji po raz pierwszy zostały zaprezentowane w Krakowie trzytomowe kompletne Dzieła Literackie Karola Wojtyły i pierwszy tom Dzieł Teologicznych. Promocyjne spotkanie w Bibliotece Jagiellońskiej połączone było z wernisażem wystawy Joanny Sobczyk-Pająk Jan Paweł II – ludzie i miejsca. Akademia Muzyczna w Krakowie z UPJPII przygotowały XV edycję sesji „Muzyka wobec poezji i nauczania Karola Wojtyły i Jana Pawła II. Tryptyk rzymski" – interpretacje i konteksty, gdzie między innymi poruszono temat poszukiwania źródeł pokoju oraz pojednania w poezji europejskiej.

O wspólnych źródłach, wartościach i zagrożeniach w kontekście Polski i Ukrainy mówił o. Ryszard Stolarczyk OCD na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie, a w Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach zabrzmiał koncert zorganizowany przez Akademię Muzyczną im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie, podczas którego jako pierwszy został wykonany utwór ukraińskiego kompozytora „Stille Musik”.

Wydarzyło się dużo ważnych i radosnych rzeczy podczas tych Dni. Krakowska ASP włączyła się świetną, poruszającą wystawą obrazów w Krypcie u Pijarów. Zwiększyła się frekwencja uczestników sprzed pandemii na sesjach naukowych. Może powodem to, że wybieramy tematy ciekawe dla ludzi, być może jest tak, że duża ilość osób z powodu wulgarności i agresywności pewnego stylu krytyki wobec Jana Pawła II szuka źródła wiedzy i szuka jakiejś sensownej, rozumnej kulturalnej debaty, którą na naszej konferencji można znaleźć? – podsumował tegoroczne Dni o. prof. dr hab. Jarosław Kupczak OP, przewodniczący Komitetu Organizacyjnego XVII Dni Jana Pawła II.

Linki do wydarzeń XVII Dni Jana Pawła II

• dni-jp2.upjp2.edu.pl/on-line
• Dni Jana Pawła II zostały uhonorowane tegoroczną nagrodą Totus Tuus w kategorii – Propagowanie nauczania Jana Pawła II

zdjęcia: UPJPII, fot. nr 6 Anna Wojnar, UJ