W auli Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej przy ul. Podzamcze 8 odbyło się 22 lutego br. walne zebranie zamykające obchody 100-lecia Polskiego Towarzystwa Teologicznego. Uczestników przywitał jego prezes ks. prof. Kazimierz Panuś.

Następnie odbyła się konferencja naukowa pt. „Historyczny rozwój i wkład Polskiego Towarzystwa Teologicznego w teologię polską”. W trakcie konferencji wygłoszono następujące referaty:

• „Powstanie i początki Polskiego Towarzystwa Teologicznego w środowisku naukowym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie”, ks. prof. dr hab. Józef Wołczański (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie),
• „Działalność pierwszych oddziałów Polskiego Towarzystwa Teologicznego w okresie międzywojennym”, ks. dr Wacław Umiński CM, (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie),
• „Polskie Towarzystwo Teologiczne w okresie powojennym – rozwój i zasięg (oddziały i sekcje)”, ks. prof. dr hab. Józef Marecki (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie),
• „Czasopisma Polskiego Towarzystwa Teologicznego. Historia i teraźniejszość”, dr hab. Evelina Kristanova, prof. Uniwersytetu SWPS (Uniwersytet SWPS w Warszawie),
• „Perspektywy rozwoju Polskiego Towarzystwa Teologicznego”, ks. prof. dr hab. Kazimierz Panuś (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie).

Autorzy referatów podkreślali zasługi i wkład Polskiego Towarzystwa Teologicznego w rozwój polskiej teologii i konsolidacji naukowych środowisk. Założone 23 lutego 1924 r. przez profesorów Wydziału Teologicznego Uniwersytetu im Jana Kazimierza we Lwowie podjęło się ambitnego zadania ożywienia obumarłego w czasie zaborów ruchu naukowo-teologicznego i zainteresowanie nim jak najszerszych kręgów duchowieństwa polskiego. Choć w środowisku lwowskim PTT funkcjonowało zaledwie 15 lat, to zapisało się w krajobrazie naukowym nie tylko Lwowa, lecz także całej Polski, jako ważna instytucja o niezwykłej żywotności i dynamizmie. Skonsolidowała uczonych wokół idei własnego stowarzyszenia zawodowego, zachęciła wielu młodych adeptów nauki do podjęcia badań naukowych, ułatwiła dzięki zjazdom naukowym i periodykom wymianę wyników badań nie tylko na gruncie polskim, ale i zagranicznym. Wymierne rezultaty działalności PTT to: comiesięczne posiedzenia naukowe z prezentacją wyników badań teologów, filozofów, historyków i liturgistów; 20 tomów kwartalnika naukowego „Przegląd Teologiczny”/„Collectanea Theologica” 1920–1939; 2 tomy wydawnictwa „Nasza Myśl Teologiczna” 1930 i 1935; podróż naukowa do Ziemi Świętej z 54 uczestnikami w 1935 roku.

Po przerwie wojennej PTT wznowiło działalność w 1946 r., kontynuując ją do chwili obecnej. Wydaje pismo „Ruch Biblijny i Liturgiczny” (od 1948) i „Analecta Cracoviensia” (w latach 1969–1993) oraz prowadzi działalność wydawniczą poprzez Wydawnictwo UNUM. W ramach towarzystwa działa 16 sekcji specjalistycznych i 16 oddziałów terenowych. Jego misją jest rozwój nauk teologicznych, propagowanie polskiej myśli teologicznej, współpraca z innymi towarzystwa, ośrodkami naukowymi i uczelniami w Polsce.

Po zakończonych obradach uczestnicy konferencji wzięli udział we Mszy św. celebrowanej przez abp. Marka Jędraszewskiego w kolegiacie uniwersyteckiej św. Anny w Krakowie wraz z ks. abp. seniorem archidiecezji katowickiej Damianem Zimoniem i ks. bp. seniorem diecezji rzeszowskiej Kazimierzem Górnym. „Najgłębsze powołanie teologa to otwierać się na transcendencję, aby innych poprzez uprawianie teologii na transcendencję otwierać – mówił abp Marek Jędraszewski – Powołanie teologa wiąże się z Chrystusem – Drogą, Prawdą i Życiem, drogą ciągłego przewyższania siebie w zdążaniu do prawdy, która ma także wymiar moralny. A wszystko po to, by odkrywał najgłębsze przesłanie Ewangelii – przesłanie życia, bo do pełni życia zdążamy. A zdążając do pełni życia, mamy święty obowiązek wchodzenia w sprawy tego świata, niezależnie od tego, czy będą kierowane wobec nas oskarżenia o wtrącanie się w politykę, bo trzeba bronić życia, każdego życia, od początku, od zaistnienia do naturalnej śmierci; by jednocześnie pokazywać, z wiarą pokorną, a przez to pełną mocy, że śmierć nie jest kresem, śmierć jest przejściem do pełni szczęścia, do pełni prawdy, do pełni dobra”.

Na zakończenie liturgii, prezes Polskiego Towarzystwa Teologicznego ks. prof. Kazimierz Panuś, wyrażając wdzięczność metropolicie krakowskiemu, wręczył mu medal jubileuszowy oraz księgę jubileuszową „100 lat Polskiego Towarzystwa Teologicznego 1924–2024”, która zawiera między innymi zapis debat przeprowadzonych w ubiegłym roku.

ks. dr hab. Witold Ostafiński, prof. UPJPII
sekretarz PTT w Krakowie

Więcej
100-lecie Polskiego Towarzystwa Teologicznego (diecezja.pl)

Fot. Biuro Prasowe Archidiecezji Krakowskiej