„Nasze kotwice są zawieszone na niebie.
To w górze powinniśmy szukać ocalenia
dla rozbitka." (R. Brague)

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie uhonorował doktoratem honoris causa prof. Rémiego Brague’a, francuskiego filozofa, jednego z najwybitniejszych myślicieli europejskich. Profesor R. Brague został wyróżniony przez uczelnię tytułem m.in. za „obronę nieodzownego miejsca Boga 
i Kościoła w Europie”. Uroczystość połączona z wręczeniem dyplomów doktora, doktora habilitowanego i profesora zwyczajnego UPJPII odbyła się 11 stycznia w kolegiacie św. Anny w Krakowie.

Prof. Rémi Brague, emerytowany profesor filozofii paryskiej Sorbony, wykładowca Uniwersytetu Ludwika i Maksymiliana w Monachium, francuski pisarz, religioznawca, tłumacz z języka niemieckiego, angielskiego, hebrajskiego, zajmując się szczególnie historią filozofii arabskiej i orientalnej oraz filozofią religii, w centrum swoich rozważań stawia również ideę Europy zjednoczonej na tych wartościach, które budowały ją przez wieki. „Jego badania naukowe i działalność publicystyczna otwierają na nowo dyskusję na temat źródeł kultury oraz tożsamości Europy” – pisze opiniując decyzję Senatu UPJPII ks. prof. dr hab. Piotr Jaskóła (Uniwersytet Opolski). 

Polskiemu czytelnikowi Brague znany jest przede wszystkim dzięki monografii Europa, droga rzymska, gdzie do dziedzictwa kulturowego Europy – cywilizacji helleńskiej i żydowskiej dołącza jej „rzymskość”, albo ściślej „łacińskość”, która sprawia, że tak jak w przeszłości, tak i w przyszłości Europa może odnajdywać się na nowo. Drugą znaną w Polsce pozycją Remiego Brague’a jest Prawo Boga. Filozoficzna historia przymierza, w której rozważa treści kryjące się w pojęciu „prawo Boga” w judaizmie, w chrześcijaństwie i w islamie.

Kwestię „rzymskości Europy” , która według Brague’a w dobie kryzysu Starego Kontynentu powinna być podejmowana i na nowo odkrywana podjął w laudacji ks. prof. Paweł Bortkiewicz. 
„W świecie dotkniętym postmodernistycznym chaosem i dekonstrukcją prof. Rémi Brague przywraca wiarę w ład oparty na rozumie i wierze. W dobie, w której jak w Imieniu róży zdaje się, że doświadczamy pożaru klasztoru i biblioteki, wiary i rozumu, który to pożar zdaje się znamionować pewien kres poszukiwań, spotykamy się z człowiekiem, który ma odwagę wyrazić swój sprzeciw wobec tego stanu rzeczy.” Podkreślając, jaką rolę wg. prof. Brague odgrywa chrześcijaństwo w kulturze europejskiej cytował jego słowa – „Dla mnie chrześcijaństwo jest w odniesieniu do kultury europejskiej nie tyle treścią, ile formą. Dlatego bynajmniej nie musimy wybierać spomiędzy różnych jej składników, z których jednym jest chrześcijaństwo, ponieważ to właśnie jego obecność pozwoliła innym składnikom przetrwać”. 
„Pragniemy zapewnić Pana, że jest Pan we wspólnocie ludzi, którzy podzielają Pańską odpowiedzialność za przyszłość naszego kontynentu i naszej cywilizacji – mówił, kończąc swoje wystąpienie ks. prof. Bortkiewicz –  Życzymy, abyś mógł, Szanowny Panie Profesorze, przyczyniać się do ugruntowania całego życia europejskiego na fundamentach mądrości, wiedzy i prawości.” 

Wręczenia doktoratu honoris causa dokonał rektor Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie – ks. prof. Wojciech Zyzak. Uhonorowany tytułem laureat dziękował środowisku uniwersyteckiemu, miastu Krakowowi, które kocha od niemal trzydziestu lat, Polsce, Europie oraz chrześcijanom na całym świecie.

W wykładzie Co Europa może uczynić z chrześcijaństwem prof. Brague podzielił się swoim niepokojem związanym ze skreśleniem przed kilkoma laty z preambuły do traktatu konstytucyjnego Unii Europejskiej odniesienia do chrześcijaństwa zastąpiwszy ją niejasną aluzją do tradycji religijnej.
„Tak jak gdyby Europa, a może tylko niektórzy Europejczycy, nie chcieli mieć już nic wspólnego z chrześcijańską przeszłością kontynentu – mówił profesor – Wola negowania rzeczywistości jest wyraźnym i łatwo rozpoznawalnym znakiem ideologii. Otóż nie mam żadnej ochoty, aby rządzili mną ideologowie” – kontynuował. Mówił co chrześcijaństwo uczyniło dla Europy, dla jej kultury, sztuki, ale nade wszystko dla ludzkich działań. Konkludując stwierdził, że chrześcijaństwo w istocie nie czyni nic innego nad to, że otwiera nam oczy, uwrażliwia na drugiego człowieka…”Jest tylko jedna rzecz, której chrześcijaństwo może i ma obowiązek nauczyć współczesnych Europejczyków: zobaczyć człowieczeństwo, nawet tam, gdzie inni widzą tylko element biologiczny do selekcjonowania, element ekonomiczny do wykorzystania, polityczny do manipulowania czy cokolwiek by to było innego.”  Podzielił się też swoją pewnością, że Bóg patrzy na człowieka bardziej pozytywnie i optymistycznie niż my sami na siebie. Ma też więcej ambicji dla niego niż ma jej człowiek dla samego siebie, a idąc dalej tym śladem „Europa będzie istniała tak długo, jak długo jej ambicja, jej poczucie własnej godności będzie się zapalać od światła Bożej ambicji.”

„Nie ulega żadnej wątpliwości, że cała działalność naukowa profesora Rémiego Brague’a służy właśnie temu, aby Europejczyk poznał swoją godność i był z niej prawdziwie dumny” – mówił ks. abp Marek Jędraszewski, który po raz pierwszy wziął udział w promocjach akademickich Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie jako wielki kanclerz tej uczelni. Arcybiskup wspomniał o Deklaracji Paryskiej z października 2017 roku Europa, w jaką wierzymy, której jednym z sygnatariuszy jest właśnie prof. Rémi Brague. Podkreślił, że jest to jedno ze wspaniałych wspólnych działań na rzecz Europy, wielkie wołanie o prawdę w Europie…
Wielki Kanclerz UPJPII gratulował profesorowi otrzymanego tytułu doktora honoris causa, na koniec powiedział:” Gratuluję też samej Uczelni, która nadając ten tytuł profesorowi Rémiemu Brague’owi tym samym zabrała bardzo jasny głos w sprawie Europy, jej prawdziwej tożsamości i jej przyszłości.” 

Wręczenie doktoratu honoris causa wpisało się w uroczystość promocji akademickich, które odbyły się w 621. rocznicę powołania Wydziału Teologicznego w Akademii Krakowskiej, z którego wywodzi się papieski uniwersytet. 27 osób otrzymało dyplomy doktora UPJPII, 7 osób dyplomy doktora habilitowanego, a 3 osoby: ksiądz profesor Józef Marecki, ks. prof. Bogdan Stanaszek i ks. prof. Andrzej Witko stanowiska profesora zwyczajnego UPJPII w Krakowie.

zdjęcia: Maciej Gradowski